Tools

DoubletCalc

DoubletCalc is een programma waarmee een indicatief vermogen van een geothermiedoublet berekend kan worden. Met het programma kan onder meer de overschrijdingskansgrafiek worden verkregen die onder andere gebruikt kunnen worden voor de aanvraag van de SDE+ en/of de RNES Garantieregeling. De meest recente versie is DoubletCalc v1.4.3.

DoubletCalc v1.4.3

Vergeleken met v1.4 heeft deze versie extra functionaliteit ten aanzien van de uitvoer. Er worden meer resultaten in het uitvoerscherm gegeven en de informatie in de "base case details" export is uitgebreid.

Oudere versies

DoubletCalc v1.5.0-beta

Momenteel is DoubletCalc v1.5 in ontwikkeling. Deze versie is beschikbaar voor test doeleinden. Onvolkomenheden kunt u melden via de NLOG contact pagina.

De belangrijkste wijzigingen in v1.5 ten aanzien van v1.4.3 zijn:

  • Upgrade naar Java 8 en JavaFX 2 libraries.
  • Extra invoervelden ten aanzien van transmissiviteit en thermische gesteente eigenschappen.
  • Mogelijkheid tot gebruik van druk, temperatuur & saliniteit afhankelijke viscositeit  correlatie van Kestin, 1981.
  • De verdeling (min - median - max) van de permeabiliteit of transmissiviteit kan in  het logaritmische domein uitgevoerd worden.
  • Er wordt een eerste orde schatting van de levensduur van een doublet gegeven.
  • Uitvoer van de resultaten in excel format.

DoubletCalc2D

DoubletCalc 2D v1.0 (DC2D) is een software tool ontwikkeld door TNO. Met deze software is het mogelijk de temperatuur en druk ontwikkeling rond twee of meer geothermische putten te bekekenen, in twee dimensies (2D) en door de tijd heen. De software is ontwikkeld om de kloof tussen eenvoudige 1D simulatie tools zoals TNO's DoubletCalc v1.43 (DC1D, Mijnlieff et al. 2014), en geavanceerde 2D en 3D reservoir simulators zoals Eclipse te overbruggen.

ThermoGIS™

Om de zoektocht naar geschikte plaatsen voor aardwarmte te ondersteunen heeft TNO een gratis geothermisch informatiesysteem ontwikkeld: ThermoGIS™ (zie www.thermogis.nl). Met dit systeem beschikt iedereen over een eerste grove inschatting van de mogelijkheid op een bepaalde locatie geothermie te ontwikkelen en over een schat aan informatie op het gebied van aardwarmte in Nederland.

Berekening van Skin van horizontale putten

Als in het ontwerp van een aardwarmteproject wordt geopteerd voor horizontale putten kan het indicatieve geothermische vermogen niet zonder meer met DoubletCalc berekend worden. Om zonodig toch een indicatie te krijgen van het geothermisch vermogen kan de productiviteitsverbetering ten gevolge van een horizontaal productietraject berekend worden met behulp van analytische methodieken zoals in het publieke domein gepubliceerd. TNO heeft deze methodieken in een excel-rekensheet geïmplementeerd om de productiviteitsverbetering te vangen in een skin-waarde. Een alternatief voor de bepaling van het debiet bij gebruik van een horizontale put en daarmee het geothermisch vermogen is een reservoir simulator te gebruiken.

Sheet bepaling indicatieve injectiedrukruimte

Het Excel rekensheet ‘Geomech_V2.xlsx’ en de ondersteunende handleiding kan gebruikt worden om inzicht te krijgen in de verhouding van de opgelegde injectiedruk in de injectieput met de verschillende gradiënten:

  • Injectiedruk gradiënt SodM
  • Lithostatische drukgradiënt
  • Hydrostatische drukgradiënt
  • Minimale horizontale spanningsgradiënt (Shmin)
  • Minimale horizontale spanningsgradiënt rekening houdend met thermische effecten van het injectiewater op het gesteente (Shmin-thermal)

Voor meer informatie zie notitie

Conversietool voor injectiedruk in geothermieputten

Bij geothermie wordt afgekoeld formatiewater onder druk terug in het reservoir geïnjecteerd. De injectiedruk onderin de injectieput, dus op reservoirdiepte, wordt niet gemeten. Deze druk is bepalend voor het behoud van de integriteit van de afsluitende lagen. De druk bovenin de injectieput wordt wel gemeten. De omrekening van een verschildruk op reservoirdiepte naar een injectiedruk aan maaiveld is afhankelijk van o.a. injectietemperatuur en -debiet. Met deze tool kan, voor variërende operationele condities, de druklimiet aan maaiveld worden berekend die hoort bij de vastgestelde maximale verschildruk op reservoirdiepte.
TNO-AGE heeft deze conversietool ontwikkeld in opdracht van Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), zie ook de publicatie op de website van SodM. SodM neemt deze tool op in het Toezichtarrangement Geothermie (TAG) en vraagt geothermie uitvoerders deze te gebruiken voor de jaarrapportage waarin moet worden aangetoond dat bij de gehanteerde operationele injectiedruk de maximale verschildruk op reservoirdiepte niet is overschreden. Deze tool dient dus alleen om de drukconversie uit te voeren en niet om de maximaal toelaatbare druk te bepalen.

Bepaling begrenzing winningsvergunning

Deze tool wordt gebruikt om de omvang van een winningsvergunning te bepalen aan de hand van de Franse methode.

Bepaling begrenzing winningsvergunning - Franse methode